Craolfar an Clár Deiridh den tsraith Na Féilte Tine ar Luan, an 5ú Lúnasa ag 6.30pm ar RTÉ One agus ar an RTÉ Player
Tiocfaidh Na Féilte Tine chun críche i mí Lúnasa leis an gceathrú clár agus an clár deireanach den tsraith iomráiteach ó RTÉ a dhéanann iniúchadh ar cheithre fhéile shéasúracha na hÉireann: Samhain, Imbolg, Bealtaine agus anois, Lúnasa.
Tugann gach clár léargas ar chasadh na bliana Ceiltí, agus sa chlár deiridh seo fáiltítear roimh fhéile Lúnasa – féile an fhómhair agus tús na haislinge deiridh sa bhféilire Gaelach. Leis an mbéim ar dheasghnátha, ar fhairsinge agus ar athcheangal leis an nádúr agus leis an duine féin, tugann Lúnasa sinn isteach i gcríoch dheireanach na bliana, a shroicheann a buaic le Samhain ag deireadh mhí Dheireadh Fómhair – tús na bliana nua Ceiltí. Sé Lúnasa casadh deireadh na bliana.
“Ní hamháin gur léargas ar nósanna ársa atá sa tsraith seo,” a deir léiritheoir na sraithe, Ciarán Ó Cofaigh. “Is turas í trí traidisiúin ársa na nGael, ár nascadh le rithim nádúrtha an tsaoil agus le roth na bliana agus coincheap ama ciorclach ár sinsear.”
Tugann an clár seo léargas ar spiorad Lúnasa, ón mhiotaseolaíocht go dtí féilte an lae inniu. Deirtear go bhfuil ceiliúradh Lúnasa na linne seo le feiceáil i bhféilte ceoil an tsamhraidh, agus léirítear an fhéile Night & Day i Ros Comáin mar shampla de leagan nua-aimseartha do cheiliúradh Lúnasa.
Tugaimid cuairt ar Eamhain Mhacha, cnoc naofa Uladh agus lárionad searmanais ársa an Tuaiscirt. Ann casaimid le Cleamairí Ard Mhacha agus freastalaímid ar an bhféile Lúnasa chomhaimseartha – áit a dtagann sean-nós agus comhaimsearthacht le chéile trí cheiliúradh le bailiú pobail agus deasghnátha.
Téann muid go Cora Droma Rúisc chun freastal ar Imeall Cultúir Ghaelach Edwina Guckian, áit a dtreoraíonn Edwina sinn trí thraidisiúin Lúnasa atá fós á gceiliúradh i Liatroim sa lá atá inniu ann. Scrúdaímid freisin traidisiún leanúnach Aonach an Phoic – an fhéile mhargaidh is sine in Éirinn – mar léiriú ar spiorad Lúnasa atá beo fós. Tá go leor de na féilte Lúnasa ceangailte leis an bhfómhar agus le féilte talmhaíochta cosúil le hAonach an Phoic, áit a dtagadh daoine le chéile le saothar a cheiliúradh agus a dtorthaí agus a gcuid beithíoch a thaispeáint.
I measc na rannpháirtithe tá:
Bríd Ní Mhóráin, Bernardo Kastrup, Dara Ó Maoildhia, An tUrramach MyÅzan Ian Kilroy, Michael Cronin, Seosaí Nic Rabhartaigh, Lillis Ó Laoire, Áine Ní Bhreisleáin, Manchán Magan, Vincent Woods, An Dr Karen Ward, An Dr Pádraigín Ní Uallacháin, Edwina Guckian, Réamonn Ó Ciaráin, Michael Harding, agus Máirín Mhic Lochlainn.
Críochnaíonn an clár seo ciorcal iomlán na bliana agus Na Féilte Tine, sraith atá fréamhaithe i bhféilte ársa na bliana ar a dtugtar “na ceithre fhéile tras-cheathrú.” Ó thús dorcha Shamhna agus an gheimhreadh go gealltanas an earraigh ag Imbolg, tine an tsamhraidh ag Bealtaine, agus anois, fómhair Lúnasa – is turas é seo trí bhliain Ghaelach a shroicheann a dheireadh le ceiliúradh ar an gcasadh deireanach sa mbliain.
Breathnaigh siar ar an tsraith iomlán ar an RTÉ Player:
Clár 1 – Samhain:
https://www.rte.ie/player/series/na-féilte-tine/10001581-00-0000?epguid=IP10001582-01-0001
Clár 2 – Imbolg:
https://www.rte.ie/player/series/na-féilte-tine/10001581-00-0000?epguid=IP10001582-01-0002
Clár 3 – Bealtaine:
https://www.rte.ie/player/series/na-féilte-tine/10001581-00-0000?epguid=IP10001582-01-0003
Is léiriú de chuid ROSG é Na Féilte Tine, coimisiúnaithe ag RTÉ agus Coimisiún na Meán, le tacaíocht ó Rialtas na hÉireann tríd an Scéim Alt 481.